PHỤ NỮ MANG THAI NÊN LÀM XÉT NGHIỆM HIV KHI NÀO?

Xét nghiệm HIV là phương pháp duy nhất để chẩn đoán xác định tình trạng nhiễm virus HIV của bệnh nhân, giúp cho bệnh nhân được tiếp cận dịch vụ điều trị, chăm sóc và dự phòng lây nhiễm HIV cho cộng đồng.

Xét nghiệm HIV là phương pháp duy nhất để chẩn đoán xác định tình trạng nhiễm virus HIV của bệnh nhân, giúp cho bệnh nhân được tiếp cận dịch vụ điều trị, chăm sóc và dự phòng lây nhiễm HIV cho cộng đồng.

Đối với phụ nữ mang thai khuyến cáo chị em nên làm xét nghiệm HIV sớm, tốt nhất nên làm trong lần khám thai đầu tiên, để được các bác sĩ tư vấn kịp thời.

Để được làm xét nghiệm HIV, các thai phụ nên lưu ý:

• Khám thai theo đúng lịch hẹn của bác sĩ
• Được bác sĩ tư vấn làm xét nghiệm test nhanh HIV
• Người bệnh được lấy máu ngay tại phòng khám
• Mẫu máu được gửi lên phòng vi sinh khoa xét nghiệm
• Kết quả sẽ được trả trên hệ thống phần mềm của bệnh viện và được bác sĩ trả kết quả trực tiếp cho người bệnh tại phòng khám.

Hình 1: Việc xét nghiệm HIV sớm cho phụ nữ mang thai là rất cần thiết để có các biện pháp dự phòng lây nhiễm kịp thời.

 Trường hợp thai phụ có kết quả âm tính: Người bệnh tiếp tục theo dõi sức khoẻ, và được bác sĩ tư vấn các chế độ ăn uống và khám thai định kỳ.

Nếu có kết quả nghi ngờ dương tính: Người bệnh được bác sĩ tư vấn có thể làm thêm xét nghiệm cao hơn như miễn dịch bán tự động để có kết quả chính xác hơn. Và để khẳng định nhiễm HIV thì mẫu bệnh phẩm được chuyển về Trung tâm kiểm soát bệnh tật của tỉnh. Khi có kết quả trả về sẽ được điều trị theo đúng phác đồ và điều trị sớm nhất cho cả mẹ và theo dõi cho cả thai nhi.

Thông tư số 09/2021/TT-BYT quy định quy trình, thời điểm, số lần xét nghiệm HIV cho phụ nữ mang thai; việc chăm sóc, điều trị đối với phụ nữ nhiễm HIV trong thời kỳ mang thai, khi sinh con, cho con bú và các biện pháp nhằm giảm lây nhiễm HIV từ mẹ sang con thì quy trình xét nghiệm HIV cho phụ nữ mang thai cũng nêu rõ:

1. Tư vấn trước xét nghiệm HIV cho phụ nữ mang thai về các đường lây nhiễm HIV, sự cần thiết của việc biết tình trạng nhiễm HIV, nguy cơ lây nhiễm HIV cho con và lợi ích của việc điều trị bằng thuốc kháng HIV sớm trong giảm lây truyền HIV từ mẹ sang con.
2. Chỉ định xét nghiệm HIV cho phụ nữ mang thai.
3. Thực hiện kỹ thuật xét nghiệm HIV cho phụ nữ mang thai.
4. Trả kết quả xét nghiệm HIV cho phụ nữ mang thai. Đối với phụ nữ mang thai được xét nghiệm HIV khi chuyển dạ, sinh con thì kết quả xét nghiệm HIV được trả cho cơ sở y tế chỉ định xét nghiệm HIV trong thời gian sớm nhất và không quá 6 giờ kể từ thời điểm nhận mẫu.

Tư vấn và xử trí sau xét nghiệm HIV cho phụ nữ mang thai

Với trường hợp phụ nữ mang thai có kết quả xét nghiệm HIV dương tính: Tư vấn về điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con và chuyển gửi ngay đến cơ sở điều trị thuốc kháng HIV;

Với trường hợp phụ nữ mang thai có kết quả xét nghiệm HIV có phản ứng khi chuyển dạ, sinh con thì phải tư vấn điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con bằng thuốc kháng HIV ngay cho mẹ và điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con bằng thuốc kháng HIV ngay cho cả mẹ và con, chuyển mẫu máu ngay để làm xét nghiệm khẳng định nhiễm HIV;

Còn trường hợp xét nghiệm HIV của người mẹ có kết quả không xác định, tiếp tục điều trị thuốc kháng HIV cho mẹ và con cho đến khi có kết quả xác định;

Trường hợp kết quả xét nghiệm HIV của người mẹ được xác định là âm tính thì dừng điều trị thuốc kháng HIV;

Trường hợp phụ nữ mang thai có kết quả xét nghiệm HIV âm tính và có hành vi nguy cơ cao nhiễm HIV thì tư vấn dự phòng nhiễm HIV và chuyển gửi phụ nữ mang thai tới cơ sở cung cấp dịch vụ dự phòng lây nhiễm HIV…

Tác giả: Ths.Ds. Nguyễn Thị Thúy An – Khoa Dược