CHẾ ĐỘ ĂN NHẠT

Một số người bệnh được bác sỹ khuyên nên áp dụng chế độ ăn nhạt. Vậy chế độ ăn nhạt là gì? Chế độ ăn nhạt là chế độ ăn hạn chế muối ăn, cụ thể hơn là hạn chế natri (sodium) trong khẩu phần, nhưng vì natri có hàm lượng rất cao trong muối nên gọi chung là chế độ ăn nhạt.

Tại sao phải ăn nhạt? Bởi natri có tác dung giữ nước do đó làm tăng thể tích tuần hoàn, do đó có hại cho những người mắc bệnh cao huyết áp, bệnh tim mạch, bệnh thận. nhiều nghiên cứu cho thấy văn hóa ẩm thực của người Việt Nam thiên về “ăn mặn” hơn so với khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới.

Bình thường mỗi người trưởng thành được khuyến cáo tiêu thụ dưới 6 gam muối ăn hay 2400 mg natri/ngày. Dấu hiệu để có thể nhận biết một người đã “ăn mặn” là: Luôn cảm thấy khát nước; Cảm giác sưng phù; Đi tiểu nhiều hơn; Nước tiểu có màu vàng đậm; Luôn cảm thấy thức ăn quá nhạt.

Làm thế nào để ấn định được khẩu phần ăn dưới 6 gam muối hay 2400mg natri/ngày? Đây là việc không đơn giản, bởi Natri có sẵn tự nhiên trong các thực phẩm; natri (muối ăn) được cho vào trong quá trình chế biến thực phẩm (đồ ăn nhanh, chế biến sẵn). Do đó đề ấn định lượng muối ăn dưới 6 gam hoặc 2400mg natri/ngày đối với một người là khó thực hiện. Chúng ta có thể áp dụng một số biện pháp đơn giản sau:

Giảm những thức ăn mặn như mắm, tương, dưa, cà…trong bữa cơm hàng ngày Giảm thói quen như chấm muối, chấm nước mắm … khi không thật sự cần thiết.

Không sử dụng những thức ăn chế biến sẵn như mì ăn liền, giò chả, lạp xưởng, đồ hộp, lạp xưởng, xúc xích

Tăng cường ăn các loại thức phẩm tươi, ít qua chế biến.

Đọc hàm lượng muối ăn trên các loại thực phẩm trước khi mua.

Giảm 1/2 lượng muối ăn và các gia vị chứa muối khi nấu ăn. Tăng thêm nhiều loại gia vị khác nhau để tạo cảm giác bớt nhạt nhẽo. Như cho thêm vị chua, cay, ngọt.

Với người cần tuân thủ nghiêm ngặt chế độ ăn hạn chế natri thì có thể thực hiện như sau (tùy theo khuyến cáo mức độ ăn nhạt của bác sỹ để tính toán):

– Xác định lượng natri tự nhiên có sẵn trong thực phẩm (dựa vào bảng phụ lục) từ đó tính toán lượng muối ăn cần cho thêm

– Cân một lượng muối ăn để làm mẫu từ mẫu đó sẽ điều chỉnh lượng muối ăn hàng ngày. Nên quy đổi tương đương nước mắm, bột canh, bột nêm sang muối ăn.

– Với nước mắm có thể ước lượng 5ml nước mắm bằng một gam muối ăn

– Với bột canh/hạt nêm cần xác định lượng natri ghi trên bao bì.

– Có thể quy đổi muối ăn thành natri và ngược lại như sau:

Số mg muối ăn x 0,393 (làm tròn thành 0,4) = số mg natri (sodium)

Ví dụ: 6 gam muối ăn = 6000mg x 0,4 = 2400mg natri

Ngược lại số mg natri x 2,54 = số gam muối ăn

Ví dụ 2400 mg natri x 2,54 = 6096 mg muối ăn (làm tròn thành 6gam)

PHỤ LỤC: HÀM LƯỢNG NATRI TRONG 100 GAM THỰC PHẨM

TT	Tên thực phẩm	Mg/100g	TT	Tên thực phẩm	Mg/100g
1	Nước mắm cá	7720	51	Thịt bò loại I	83
2	Xì dầu	5637	52	Thịt dê, nạc	82
3	Magi	5586	53	Thịt bê nạc	80
4	Trứng cá muối	1500	54	Cá ngừ	78
5	Dưa chuột muối	1208	55	Lòng gà (cả bộ)	77
6	Dưa chuột hộp	1208	56	Thịt bê mỡ	76
7	Pho mát	621	57	Thịt lợn nạc	76
8	Sữa bột tách béo	535	58	Dạ dày lợn	75
9	Sốt mayonnaise	486	59	Tim gà	74
10	Cua đồng	453	60	Thịt ngỗng	73
11	Tôm đồng	418	61	Gan gà	71
12	Sò	380	62	Mộc nhĩ	70
13	Sữa bò tươi	380	63	Thịt gà ta	70
14	Sữa bột toàn phần	371	64	Lưỡi bò	69
15	Cua bể	316	65	Mề gà	69
16	Ghẹ	293	66	Thịt gà tây	66
17	Củ cải trắng khô	278	67	Cá đối	65
18	Nước ép cà chua	269	68	Thịt vịt	63
19	Lòng trắng trứng gà	215	69	Đuôi lợn	63
20	Bầu dục bò	200	70	Thịt ngựa	62
21	Phổi bò	198	71	Sườn lợn	60
22	Tai lợn	191	72	Rau sà lách	59
23	Trứng vịt	191	73	Thịt bò, lưng	59
24	Cá trích	160	74	Ếch (thịt đùi)	58
25	Trứng gà	158	75	Thịt bò, lưng, nạc	57
26	Phổi lợn	153	76	Rau giền đỏ	56
27	Tôm biển	148	77	Tim lợn	56
28	Trứng chim cút	141	78	Trai	56
29	Gan vịt	140	79	Sữa đậu nành	55
30	Sữa chua vớt béo	135	80	Thịt ba chỉ	55
31	Óc bò	126	81	Thịt bồ câu ra ràng	54
32	Bầu dục lợn	121	82	Su hào	53
33	Óc lợn	120	83	Thịt trâu	53
34	Gan bò	110	84	Cá trê	53
35	Gan lợn	110	85	Cà rốt (củ đỏ, vàng)	52
36	Lưỡi lợn	110	86	Nghệ tươi	52
37	Cá thu	110	87	Thịt hươu	51
38	Lòng đỏ trứng gà	108	88	Lươn	51
39	Cá nục	104	89	Thịt thỏ rừng	50
40	Rau câu khô	102	90	Sữa dê tươi	50
41	Cá mòi	100	91	Cá chép	49
42	Tim bò	98	92	Thìa là	48
43	Dạ dày bò	97	93	Nhãn khô	48
44	Cần tây	96	94	Chân giò lợn	47
45	Đậu cô ve	96	95	Rau mùi	46
46	Rau húng	91	96	Cá hồi	46
47	Thịt cừu, nạc	91	97	Sữa chua (từ sữa bò)	46
48	Khoai lang khô	86	98	Mực tươi	44
49	Cá thu đao	86	99	Hạt tiêu	44
50	Cải soong	85	100	Thịt lợn mỡ	42

Ths. Lê Huy Lực – Trưởng khoa Dinh Dưỡng

(nguồn: Thành phần hóa học thực phẩm Việt Nam 2007)

Chia sẻ ngay

Kết nối với chúng tôi

Thư viện Video

Khảo sát mức độ hài lòng

Thống kê truy cập