Cảnh báo gia tăng bệnh sán chó mèo

Sán chó mèo là bệnh do ký sinh trùng gây ra do người bệnh tiếp xúc với chó, mèo chưa được tẩy giun hoặc ăn phải thức ăn có ấu trùng giun, sán nhưng không được nấu chín hoặc rửa kỹ.

Một bệnh nhân nữ 49 tuổi trú tại phường Nam Cường – TP Lào Cai vào viện với triệu chứng đau bụng vùng thượng vị, đau thành cơn, không nôn, không sốt, được đưa đến khoa Nội Tổng hợp, qua thăm khám và làm các xét nghiệm cận lâm sàng bệnh nhân cho kết quả: nhu mô gan hạ phân thùy V có đám giảm nhẹ tỷ trọng không đồng nhất, KT 16x20mm, ngấm thuốc khá mạnh vùng trung tâm, xung quanh giảm tỷ trọng, ngấm thuốc ít. Thì muộn phần ngấm thuốc thải thuốc tương đương nhu mô gan lành, phần giảm tỷ trọng thải thuốc nhanh, phù hợp với hình ảnh sán gan.

Nhận thấy đây là một ca bệnh hiếm gặp trong cộng đồng và chẩn đoán xác định đòi hỏi sự phối hợp của hình ảnh, huyết thanh và miễn dịch để xác định chính xác bệnh các bác sĩ trong khoa đã hội chẩn và thống nhất chẩn đoán, chuyển bệnh nhân lên tuyến trên là bệnh viện Ký Sinh Trùng Hà Nội. Tại đây sau khi thăm khám và làm thêm các xét nghiệm bệnh nhân được chẩn đoán là: Nhiễm Sán chó. Bệnh nhân đã được đưa ra phác đồ điều trị và hẹn tái khám sau khi hết thuốc.

Chu trình phát triển trong cơ thể người của sán chó mèo

Khi chó bị nhiễm sán, sau khi ký sinh và trứng sán sẽ được phát triển rồi phóng thích ra môi trường thông qua quá trình phóng uế của chó. Ngoài ra hậu môn của chó là nơi chứa rất nhiều trứng sán, khi chó liếm hậu môn rồi liếm lên thân thể chúng, liếm lên vật dụng sinh hoạt của chúng ta, vô tình chúng phát tán loại trứng sán này khắp mọi nơi.Đặc biệt khi ăn phải rau sống hay vuốt ve chó, tiếp xúc các vật dụng có dính trứng sán, khi vào trong cơ thể người, nếu không bị thực bào, sau 5 tháng trứng sán phát triển thành nang sán. Nang sán chứa 2 triệu đầu sán. Một khi nang sá ra, nó sẽ phóng thích ra hàng triệu đầu sán non theo máu ký sinh khắp nơi trên cơ thể như phổi, gan, lách, não.

Nuôi chó, mèo không phải là nguyên nhân bệnh sán chó

Một nguồn lây bệnh sán chó phổ biến khác là do bạn tiếp xúc với nguồn đất hoặc nước có ấu trùng giun, sán. Điều này thường xảy ra khi chó, mèo hoặc các vật nuôi khác bị nhiễm giun đi đại tiện, phân của chúng sẽ làm vùng đất hoặc nguồn nước đó bị ô nhiễm.

Khi bạn tiếp xúc với nguồn đất hoặc nước bị ô nhiễm, ký sinh trùng sẽ cư trú ở móng tay hoặc da tay của bạn. Sau đó, bạn dùng tay cầm, nắm thức ăn đưa vào miệng, ký sinh trùng sẽ theo thức ăn đi vào ruột và sinh sôi ở đó. Tiếp theo, chúng sẽ đi theo hệ tuần hoàn hoặc các hạch bạch huyết di chuyển đến các bộ phận khác trong cơ thể như mắt, não bộ, tay, chân, phổi…

Bệnh sán chó thường xảy ra nhiều ở trẻ em vì đây là đối tượng hay ngậm tay hoặc dùng tay để bốc thức ăn, đồ vật đưa vào miệng.

Dù nguyên nhân bệnh sán chó xuất phát từ các loại vật nuôi thông thường như chó, mèo nhưng không phải tất cả ca mắc bệnh sán chó đều do chúng gây ra.Nếu chó, mèo được tẩy giun định kỳ, đúng cách và được người nuôi kiểm soát tốt vấn đề giun, sán ở chúng thì bạn không cần phải lo ngại đến căn bệnh này khi gần gũi với thú cưng. Hơn nữa, bệnh sán chó không phải là một bệnh phổ biến do ký sinh trùng gây ra vì ngày nay, tập quán sinh hoạt, thói quen vệ sinh và cách thức nuôi chó, mèo cũng đã tiến bộ rất nhiều. Ấu trùng chỉ có nhiều cơ hội ký sinh trên cơ thể chó, mèo khi chúng không được tắm rửa và thường xuyên tiếp xúc với nguồn đất bẩn.

Qua đây chúng ta thấy rằng đây là một bệnh dễ bỏ qua và hiếm gặp, các triệu chứng có thể dễ nhầm với các bệnh khác, bác sĩ cần nâng cao cảnh giác và người dân có ý thức bảo vệ sức khỏe hơn

Nguyễn Văn Khơi – Phó Trưởng khoa Nội tổng hợp