Mất cơ hội điều trị ung thư dạ dày vì thiếu tầm soát

Suckhoedoisong.vn – Nhiều người đến bệnh viện khám, khối u đã chiếm gần hết dạ dày, cơ hội được cứu sống hầu như không còn nữa.

Bệnh nhân N.T.T (54 tuổi, Quảng Ngãi) có bố ruột từng qua đời vì ung thư dạ dày.Người bệnh có thói quen ăn mặn và tiền sử viêm loét dạ dày nhiều năm. Cách đây 2 tháng, anh T. bắt đầu đau bụng vùng thượng vị dai dẳng không dứt. Nghĩ rằng do viêm loét dạ dày tái phát nên người bệnh tự ý mua thuốc về uống, nhưng không hết đau. Nhân dịp vào TP.HCM thăm gia đình, anh T. đến bệnh viện khám thì được nội soi dạ dày và phát hiện khối u lớn ở 1/3 giữa dạ dày.

Người bệnh được xác định ung thư dạ dày giai đoạn 3 nhưng may mắn chưa di căn. Các bác sĩ đã tiến hành phẫu thuật nội soi cắt gần toàn bộ dạ dày, trừ tâm vị và đáy vị.Sau phẫu thuật, anh T. đã có thể ăn uống và sinh hoạt bình thường. Người bệnh tiếp tục được theo dõi và hóa trị để ngăn ngừa những tế bào ung thư còn tiềm ẩn.

Đây là trường hợp chưa quá muộn, tuy nhiên thực tế có nhiều bệnh nhân kém may mắn hơn anh T, người bệnh ung thư dạ dày khi đến bệnh viện đã bị di căn sang nhiều cơ quan nội tạng khác khiến cơ hội sống còn rất ít.

Mỗi năm, chỉ riêng BV. ĐH Y Dược TP.HCM đã tiếp nhận khoảng 300 trường hợp ung thư dạ dày, trong số này khoảng 250 người bệnh được chỉ định mổ, 50 người còn lại không được phẫu thuật vì bệnh đã di căn. Từ đó, người bệnh phải tốn rất nhiều chi phí điều trị lẫn điều kiện sức khỏe vì thời gian điều trị dài, ảnh hưởng nặng nề đến cả thể chất và tâm lý của người bệnh.

Phát hiện sớm, ung thư sẽ được điều trị triệt để

Theo số liệu được Tổ chức Ung thư Toàn cầu thống kê, hơn 300 người Việt Nam tử vong mỗi ngày vì ung thư. Trong số đó, ung thư dạ dày xếp thứ 3 trong số các bệnh ung thư phố biến tại Việt Nam.Tuy nhiên, phần lớn người bệnh ung thư dạ dày khi đến bệnh viện điều trị đều ở giai đoạn muộn, mất cơ hội điều trị trong thời gian vàng.

Hiện nay, người mắc ung thư dạ dày giai đoạn đầu thường có những triệu chứng bình thường như đau bụng, chán ăn, có máu trong phân, có các triệu chứng về bệnh liên quan đến dạ dày như viêm loét dạ dày, trào ngược dạ dày… Chính vì triệu chứng không rõ ràng, người dân thường bỏ qua việc khám tầm soát ung thư làm ảnh hưởng trực tiếp đến cơ hội điều trị.

Người bệnh chỉ cần điều trị bằng phẫu thuật mà không cần hóa trị. Vì vậy, bệnh sẽ được điều trị dứt điểm ngay từ khi khởi phát, tỉ lệ khỏi bệnh trên 90% sau 5 năm, đồng thời giảm tỉ lệ tái phát, tiết kiệm chi phí và người bệnh có thể quay lại cuộc sống bình thường rất nhanh. Hiện nay, phương pháp tầm soát ung thư dạ dày tốt nhất là nội soi dạ dày.Nếu người bệnh phát hiện dấu hiệu ung thư càng sớm, cơ hội khỏi bệnh sẽ càng cao.

Hy vọng cho người mắc ung thư giai đoạn tiến triển

Ung thư dạ dày ở giai đoạn tiến triển là ung thư ở giai đoạn thứ hai trở về sau.Ở giai đoạn này ung thư bắt đầu xâm lấn cơ quan khác, di căn hạch, di căn xa nên khả năng điều trị triệt để rất khó, bệnh dễ dàng tái phát sau điều trị.

Tuy nhiên, với sự phát triển của y khoa, người bệnh mắc ung thư dạ dày giai đoạn muộn vẫn còn cơ hội điều trị nhờ vào phác đồ điều trị tiên tiến trên thế giới.

Với sự phát triển của y học trong nước, tùy theo thể trạng và giai đoạn của người bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp phù hợp với người bệnh như phẫu thuật trước rồi hóa trị, hóa trị trước rồi phẫu thuật hoặc hóa trị giai đoạn muộn, dùng thuốc nhắm trúng đích (sinh học phân tử trong điều trị).

Hiện nay, đối với ung thư dạ dày người ta có thể tiến hảnh phẫu thuật không cần cắt bỏ toàn bộ dạ dày của người bệnh nhưng vẫn đảm bảo nguyên tắc điều trị ung thư và có thể áp dụng điều trị cho cả những người bệnh ở giai đoạn tiến triển nhưng chưa di căn.

Tầm soát định kỳ, phát hiện sớm ung thư dạ dày

Hiện nay, khoa học chưa biết nguyên nhân rõ ràng của ung thư dạ dày nhưng các yếu tố nguy cơ gây ra bệnh đã được đề cập nhiều như: thói quen ăn nhiều muối, ủ ngâm muối, lên men, thịt hun khói và nướng, thực phẩm bị nhiễm hóa chất độc hại, thuốc lá, béo phì, người bệnh bị nhiễm virus HP kết hợp với những yếu tố nguy cơ khác tỉ lệ ung thư dạ dày sẽ cao.

Đối tượng bị mắc bệnh dạ dày như loét, viêm dạ dày mạn tính, đã từng phẫu thuật dạ dày, polyp dạ dày, có các yếu tố di truyền, nguy cơ mắc ung thư dạ dày cao hơn những người bình thường.

Ung thư dạ dày đang có dấu hiệu “trẻ hóa”, các thống kê cho thấy tỷ lệ người bệnh ung thư dạ dày dưới 40 tuổi là 22%, tỉ lệ này tiếp tục tăng dần trong những năm gần đây. Vì vậy, các bác sĩ thường khuyến cáo nếu cơ thể có dấu hiệu đau bụng, ăn không tiêu, đầy bụng trên 2 tuần, tiền sử gia đình đã có người bị ung thư hoặc người bệnh bị nhiễm virus HP, người dân nên đi tầm soát ung thư dạ dày.

Bệnh nhân không nên tự ý điều trị bằng các phương thuốc gia truyền, không rõ nguồn gốc, đồng thời ăn uống đủ dinh dưỡng và tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ để đạt hiệu quả cao.

Ở các nước tiên tiến trên thế giới, việc tầm soát ung thư là một trong những biện pháp bảo vệ sức khỏe vô cùng quan trọng. Tại Nhật Bản, người trên 40 tuổi sẽ được khám và chụp Barium, nếu có bất thường sẽ được chỉ định nội soi. Trong khi đó, tại Hàn Quốc, chương trình tầm soát được thực hiện 2 lần/năm cho người trên 60 tuổi hoặc có yếu tố nguy cơ gia đình, đã mắc bệnh polyp, loạn sản…Những dấu hiệu cho thấy bạn nên đi khám
Đầy tức bụng: Lúc đầu, triệu chứng đau rất giống với bệnh liên quan đến loét dạ dày, đau liên quan tới bữa ăn, giảm khi dùng các thuốc điều trị loét). Chính vì vậy, bệnh nhân thường chủ quan, xem nhẹ bệnh và chỉ đi khám khi đã quá muộn.
Chán ăn: Theo các bác sĩ, mất cảm giác thèm ăn chắc chắn là điều cần chú ý, bởi trong nhiều trường hợp, biểu hiện này không đơn thuần tiết lộ bạn đang gặp rắc rối với vị giác. Vì vậy, khi có dấu hiệu trên, bạn nên đi gặp bác sĩ để kiểm tra.Cho dù không phải lúc nào cũng đau bụng nhưng nếu có các khối u ở dạ dày, cũng có thể là nguyên nhân khiến bạn chán ăn.Các khối u này chính là yếu tố nguy cơ ung thư dạ dày, không nên chủ quan.
Sút cân chưa rõ nguyên nhân, mệt mỏi: Sút nhiều cân trong thời gian ngắn, kèm theo cảm giác luôn no, chán ăn, buồn nôn, mệt mỏi, đó có thể là cảnh báo ung thư dạ dày.
Nôn ra máu: Khi nôn có lẫn máu cũng nên suy xét đến khả năng ung thư dạ dày.
Ợ chua, đầy bụng sau khi ăn: Người bị ung thư dạ dày khi ăn xong có cảm giác tức bụng, đầy bụng và buồn nôn… Ợ nóng là một triệu chứng phức tạp, nó có thể là dấu hiệu của bệnh ung thư (thường liên quan đến đau bụng hoặc đau vùng thượng vị) hoặc là yếu tố nguy cơ ung thư.Những người bị chứng ợ nóng có thể bị loét dạ dày, tá tràng, có nghĩa là họ có nhiều axit trong dạ dày.Điều này khiến họ có nguy cơ bị ung thư dạ dày cao hơn.
Đi ngoài phân màu bất thường: Nếu bạn xuất hiện triệu chứng đi ngoài phân đen hoặc trong phân có máu, việc này lặp lại thường xuyên, rất có thể bạn đã mắc ung thư dạ dày.

TS.BS. VÕ DUY LONG