U tuyến nước bọt là bệnh gì
U tuyến nước bọt là tình trạng tăng trưởng bất thường hiếm gặp ở những tuyến nước bọt. Tuyến nước bọt nằm ở phía sau khoang miệng và có nhiệm vụ tiết nước bọt giúp cơ thể tiêu hóa thức ăn. Tuyến nước bọt chính bao gồm tuyến mang tai (nằm hai bên sườn mặt), tuyến dưới hàm và tuyến dưới lưỡi. Các tuyến phụ bắt đầu từ vòm miệng và nằm dọc trong khoang miệng, xoang, mũi. Các tuyến này chỉ có thể thấy dưới kính hiển vi.
Khối u ở tuyến nước bọt có thể lành tính hoặc ác tính. 80% khối u nằm ở những tuyến chính là lành tính nhưng nếu ở những phần còn lại, 80% khối u là ác tính.
Biểu hiện:
Các khối u tuyến nước bọt thường xuất hiện dưới dạng cục hoặc sưng ở tuyến bị ảnh hưởng có thể có hoặc không có trong một thời gian dài. Khối u có thể đi kèm với các triệu chứng tắc nghẽn ống dẫn (ví dụ khô miệng). Thông thường, trong giai đoạn đầu của chúng, không thể phân biệt khối u lành tính với khối u ác tính. Một trong những triệu chứng khác biệt chính của sự tăng trưởng ác tính là liên quan đến thần kinh; ví dụ, các dấu hiệu tổn thương thần kinh mặt (ví dụ như có liên quan đến các khối u parotid ác tính. Đau mặt và dị cảm cũng rất thường liên quan đến các khối u ác tính. Các triệu chứng nguy hiểm khác có thể gợi ý ác tính là khối u cứng chắc, hạn chế di động, xâ lấn da và tổ chức xung quanh khiens cho bền mặt da niêm mạc trên khối u có thể loét, viêm bội nhiễm.
Điều trị:
Phương pháp điều trị tốt nhất với các khối u tuyến nước bọt là phẫu thuật, làm xét nghiệm mô bệnh học. Việc cắt bỏ rộng đến đâu là do các tuýp mô học và đặc điểm giải phẫu quyết định.
U tuyến mang tai: u lành tính cắt thùy nông hay thùy sâu nhưng cần bảo tồn dây thần kinh VII. U ác tính tùy theo kích thước, độ xâm lấn mà quyết định chỉ cắt thùy nông hay cắt toàn bộ tuyến cùng dây VII.
U tuyến dưới hàm dù lành hay ác tính cũng cần phải loại bỏ tuyến. Nếu trên lâm sàng có hạch cần phải nạo vét hạch.
U tuyến dưới lưỡi: lấy bỏ toàn bộ khối u và tổ chức tuyến, tránh làm tổn thương sàn miệng.
Trong trường hợp u không thể mổ được hoặc ở một số trường hợp sau mổ tùy theo tuýp mô bệnh học của u và phương pháp mổ mà có chỉ định điều trị tia xạ.
Phòng ngừa bệnh u tuyến nước bọt:
-Hạn chế uống rượu bia, hút thuốc lá và các chất kích thích
-Bổ sung dinh dưỡng và uống nhiều nước. Cảm giác đau, khô miệng và mất vị giác có thể làm bạn sụt cân cùng chán ăn.
-Súc miệng bằng nước muối ấm sau bữa ăn. Bạn pha dung dịch nước ấm và muối, sau đó súc miệng bằng dung dịch này sau mỗi bữa ăn.
-Giữ ẩm miệng bằng nước hoặc kẹo không đường. Bạn hãy uống nước đầy đủ để giữ ẩm miệng, nhai kẹo cao su hoặc kẹo không đường để kích thích miệng tiết nước bọt.
– Thăm khám định kỳ 6 tháng/ lần để phát hiện kịp thời những bất thường từ đó có thể được điều trị và tư vấn kịp thời.
CNĐD. Cao Ngọc Thúy – Khoa Răng Hàm Mặt