Bệnh nhân Nam 61 tuổi vào khoa Phục hồi chức năng vì đau tê vai cánh tay phải và nghĩ tới hội chứng cổ vai cánh tay do thoái hóa cột sống cổ.
Qua khai thác tiền sử, bệnh nhân có bệnh tăng huyết áp lâu năm. Theo bệnh nhân kể lại, cách đây vài năm bệnh nhân có triệu chứng của tai biến mạch máu não (do hỏi người nhà làm ngành y) và người nhà khuyên bệnh nhân đi khám nhưng bệnh nhân không đến bệnh viện vì vẫn vận động và sinh hoạt như bình thường.
Hai ngày nay bệnh nhân đột ngột xuất hiện tê yếu tay phải, cầm bát không vững, các chức năng sinh hoạt gần như bình thường, bệnh nhân được vợ đưa đi khám.
Qua thăm khám lâm sàng thấy bệnh nhân có hiện tượng nói khó nhẹ (phải trao đổi rất nhiều mới thấy 1 vài câu trả lời của bệnh nhân không trôi chảy).
Ngoài ra, bệnh nhân có dấu hiệu liệt nửa người phải kín đáo, chỉ được phát hiện qua khám nghiệm pháp gọng kìm. Mọi chức năng vận động sinh hoạt gần như bình thường. Bác sĩ phải khâm rất tỷ mỉ, so sánh hai bên, mới định khu được tổn thương và chỉ định ngay chụp cộng hưởng từ sọ não (MRI).
Kết quả chụp MRI cho thấy hình ảnh nhồi máu não cấp cạnh não thất bên bên trái. Tổn thương cũ trung tâm bán bầu dục trái. Thoái hóa myelin chất trắng bán cầu đại não hai bên.
Bệnh nhân được chẩn đoán Nhồi máu não- tăng huyết áp- viêm quanh khớp vai phải và điều trị thuốc theo phác đồ kết hợp phục hồi chức năng sớm. Bác sĩ Nguyễn Thị Hương- Trưởng khoa Thần kinh đánh giá: Đây là một tình trạng nhồi máu não cấp, đã được đánh giá đúng và xử lý kịp thời, có thể điều trị tại khoa phục hồi chức năng để bệnh nhân được tập luyện sớm đúng cách song song với việc dùng thuốc.
Tổn thương nhồi máu não ổ nhỏ như trên, hay gặp ở những bệnh nhân tăng huyết áp lâu năm nhưng không được kiểm soát tốt. Tình trạng nhồi máu não ổ nhỏ có thể xuất hiện thành nhiều lần, không ảnh hưởng nhiều đến vận động khiến bệnh nhân chủ quan coi thường không đi khám. Tuy nhiên, nếu nhồi máu não xảy ra ở bán cầu não trái là nơi chịu trách nhiệm chi phối về ngôn ngữ, dễ dẫn tới hiện tượng nói khó, giảm nhận thức, càng khiến việc mô tả triệu chứng của bệnh nhân khó khăn làm ảnh hưởng đến việc khám và chẩn đoán. Đồng thời, những khiếm khuyết nhỏ của não, kết hợp với hậu quả vận động khó khăn, rối loạn ngôn ngữ, lâu ngày cũng dẫn đến những vấn đề liên quan đến sa sút trí tuệ.
Mặc dù đã có nhiều tiến bộ đáng kể về phương diện chẩn đoán, điều trị và dự phòng nhưng cho đến nay, tai biến mạch máu não vẫn là gánh nặng không chỉ riêng với Việt Nam mà đối với mọi quốc gia. Vì vậy việc tuyên truyền phổ biến kiến thức và tác động thay đổi hành vi, lối sống, thói quen sinh hoạt, chăm sóc sức khỏe người dân là vô cùng cần thiết. Mọi người dân hãy quan tâm tới sức khỏe bản thân và gia đình bằng thói quen khám chữa bệnh định kỳ theo sự tư vấn của các bác sĩ.
BSCKI Nguyễn Văn Thắng- Phục trách bộ phận Phục hồi chức năng.