Ngày 22/7/2020, tại Hà Nội, Bộ Y tế tổ chức Hội thảo triển khai nghiên cứu sản xuất, thử nghiệm lâm sàng, cấp phép đăng ký, sử dụng vắc xin COVIDE-19 tại Việt Nam. Tham dự và chủ trì Hội thảo có GS.TS.Nguyễn Thanh Long, quyền Bộ trưởng Bộ Y tế; GS.TS.Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế; Ông Gareth Ward, Đại sứ Vương Quốc Anh tại Việt Nam. Tham dự Hội thảo còn có các Vụ, Cục, đơn vị thuộc/trực thuộc Bộ Y tế, Bộ Khoa học và Công nghệ, các Viện nghiên cứu, các nhà sản xuất vắc xin trong nước, các Hội đồng đạo đức trong nghiên cứu y sinh học, Văn phòng Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ tại Việt Nam, Tổ chức PATH (Trung tâm Sáng kiến và Tiếp cận Vắc xin)…
Phát biểu tại Hội thảo, Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh: trong bối cảnh đại dịch đang diễn biến phức tạp tại nhiều quốc gia trên thế giới, việc nghiên cứu sản xuất và làm chủ nguồn cung cấp vắc xin phòng COVID-19 trong nước là hết sức quan trọng. Việt Nam đã có Hệ thống quản lý chất lượng vắc xin (NRA) theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới do đó nếu thành công vắc xin COVID-19 trong nước có thể xuất khẩu góp phần phòng đại dịch cho các nước trên thế giới. Tuy nhiên, việc sản xuất vắc xin COVID-19 sẽ khó thành hiện thực nếu không có sự chung tay của Chính phủ, các cơ quan quản lý, các nhà sản xuất vắc xin, các nhà nghiên cứu, các hội đồng đạo đức trong nghiên cứu y sinh học, các nhà tài trợ, các đơn vị hỗ trợ kỹ thuật.
Việt Nam hiện đang kiểm soát tốt dịch bệnh COVID-19, tuy nhiên, cách ly xã hội hay giãn cách xã hội chỉ là biện pháp tạm thời để hạn chế số ca lây nhiễm mới và ngăn chặn sự phát triển, bùng phát của đại dịch COVID-19. Tuy còn nhiều điều về vi rút SARS-CoV-2 mà chúng ta vẫn cần tiếp tục tìm hiểu, nhưng giải pháp hiệu quả nhất để thực sự đẩy lùi dịch bệnh này là vắc xin phòng COVID-19. Hiện nay 04 nhà sản xuất trong nước VABIOTECH, POLYVAC, IVAC, NANOGEN đều đang trong quá trình nghiên cứu phát triển vắc xin COVID-19.
Việt Nam cũng là một trong 38 quốc gia có cơ quan quản lý vắc xin theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới, mở ra cơ hội hợp tác, xuất khẩu vắc xin với các nước. “Chúng ta kỳ vọng có thể tự chủ được vắc xin. Vấn đề là cần thúc đẩy nhanh quá trình nghiên cứu để có vắc xin COVIDE-19 cho người Việt Nam, đồng thời có cơ chế đặc biệt để có thể tiếp cận nguồn vắc xin trên thế giới nhanh nhất.” Quyền Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long phát biểu tại Hội thảo.
Về tình hình phát triển vắc xin COVID-19 trên thế giới, đại diện tổ chức PATH cho biết: Hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cũng như vắc xin phòng bệnh COVID-19, các nhà sản xuất, các cơ quan nghiên cứu cũng như các quốc gia hiện đang chạy đua trong việc nghiên cứu phát triển thuốc điều trị, vắc xin phòng bệnh cũng như sinh phẩm chẩn đoán giúp việc phát hiện sớm, điều trị, và phòng bệnh tiến tới khống chế dịch. Tính đến ngày 15/7/2020 trên toàn cầu có 163 ứng viên vắc xin COVID-19 đang được nghiên cứu phát triển: 23 vắc xin đang ở giai đoạn thử nghiệm trên người còn lại 140 ứng viên đang ở giai đoạn tiền lâm sàng. Đồng thời các cơ quan quản lý của các nước cũng đã bắt đầu ban hành Hướng dẫn nghiên cứu phát triển, thử nghiệm lâm sàng và đăng ký cấp phép cho vắc xin COVID-19. Những nỗ lực toàn cầu trong phát triển vắc xin COVID -19 để khống chế đại dịch như hiện nay là chưa từng có tiền lệ về mặt quy mô, công nghệ và tốc độ phát triển vắc xin. Hầu hết các nhà quản lý quốc gia đều có những chính sách tạo điều kiện thúc đẩy nghiên cứu phát triển vắc xin. Các sáng kiến về tiếp cận công bằng vắc xin do WHO khởi tạo cũng được đưa ra rất sớm khi các nhà nghiên cứu và sản xuất đang gấp rút phát triển vắc xin.
Hội thảo đã đưa ra những cơ chế, chính sách, và quy định phù hợp để tạo điều kiện thúc đẩy việc nghiên cứu sản xuất, thử nghiệm lâm sàng cũng như cấp phép đăng ký và sử dụng vắc xin trong thời gian sớm nhất giúp phòng chống đại dịch COVID-19 mà vẫn đảm bảo tính hiệu quả và an toàn của vắc xin đối với người tình nguyện tham gia nghiên cứu cũng như người sử dụng vắc xin sau này. Các đại biểu được nghe các báo cáo về tình hình nghiên cứu phát triển vắc xin COVID-19 trên thế giới; kết quả sơ bộ và kế hoạch nghiên cứu vắc xin COVID-19 của 4 nhà sản xuất trong nước (VABIOTECH, POLYVAC, IVAC, NANOGEN); đặc biệt các đại biểu đã tích cực trao đổi thảo luận về dự thảo quy định về nghiên cứu sản xuất, thử nghiệm lâm sàng, cấp phép đăng ký, sử dụng vắc xin COVID-19 tại Việt Nam nhằm hoàn thiện các quy định, hướng dẫn và thống nhất kế hoạch triển khai các hoạt động nghiên cứu sản xuất, thử nghiệm lâm sàng và cấp phép đăng ký, sử dụng vắc xin COVID-19 tại Việt Nam trong tình trạng y tế khẩn cấp.
Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế đã chỉ đạo các nhà sản xuất, các đơn vị nghiên cứu tiếp tục chủ động, tích cực nghiên cứu sản xuất vắc xin COVID-19; các Vụ, Cục thuộc Bộ Y tế sớm hoàn thiện quy định về nghiên cứu sản xuất, thử nghiệm lâm sàng, cấp phép đăng ký, sử dụng vắc xin COVID-19 tại Việt Nam trình Lãnh đạo Bộ ban hành; các đơn vị trong hệ thống NRA đẩy nhanh quá trình kiểm định, thẩm định hồ sơ nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng, cấp phép lưu hành vắc xin phòng COVID-19 nhằm tạo điều kiện thúc đẩy công tác nghiên cứu sản xuất vắc xin tại Việt Nam trong thời gian ngắn nhất nhưng phải đảm bảo nguyên tắc an toàn và hiệu quả cho người sử dụng góp phần vào công tác phòng chống đại dịch tại Việt Nam và trên thế giới./.
Theo Bộ Y tế