Ứng dụng rô-bốt vào phẫu thuật thần kinh và thay khớp gối

Bệnh viện Bạch Mai vừa khai trương, đưa vào sử dụng hai hệ thống rô-bốt Rosa và Mako trong phẫu thuật thần kinh và thay khớp gối. Đây là hai hệ thống rô-bốt hiện đại nhất được đưa vào sử dụng ở nước ta hiện nay, đánh dấu bước phát triển mới trong ứng dụng công nghệ cao trong điều trị bệnh, góp phần giúp người dân yên tâm điều trị bệnh trong nước mà không phải ra nước ngoài.

Năm người bệnh đầu tiên, trong đó có ba người bệnh thay khớp gối bán phần và hai người bị bệnh về thần kinh đã được phẫu thuật bằng hai hệ thống rô-bốt hiện đại này cho kết quả rất tốt. Cách đây hai năm, chị Lại Thị Mai (50 tuổi) được thay khớp gối toàn phần bằng phương pháp cũ. Tuy nhiên, việc đi lại của chị Mai vẫn rất khó khăn, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt, công việc hằng ngày. Lần này, chị là người bệnh đầu tiên được các bác sĩ Khoa Chấn thương Chỉnh hình và Cột sống (Bệnh viện Bạch Mai) thực hiện phẫu thuật thay khớp gối bán phần bằng hệ thống rô-bốt. Chỉ hai giờ sau khi mổ chị đã có thể tự đi lại được và không còn những cảm giác đau buốt, khó chịu như trước.

Theo TS Hoàng Gia Du, Trưởng Khoa Chấn thương Chỉnh hình và Cột sống, với phương pháp mổ cũ thì người bệnh nếu bị tổn thương một phần khớp gối đều phải thay cả khớp gối, còn khi áp dụng rô-bốt thì có thể hỏng đâu thay đấy (thay bán phần), tức là chỉ phải thay thế phần khớp bị hỏng. Việc ứng dụng rô-bốt giúp tối đa hóa sự chính xác trong xác định và đặt vật liệu thay thế; giúp bác sĩ bảo tồn giải phẫu tối đa; kiểm soát việc cắt xương bằng tay, loại trừ phương pháp khoan xương bằng tay; đặt Cup (ổ cối) chính xác tuyệt đối theo kế hoạch đề ra… Đồng thời, giúp người bệnh có thời gian phục hồi nhanh; giảm thấp nhất tỷ lệ phải mổ lại do biến chứng lỏng, trật khớp; vết mổ nhỏ hơn và ít sẹo, mất ít máu, giảm thời gian nằm viện, quá trình vật lý trị liệu ngắn, cảm giác khớp tự nhiên hơn… Các chuyên gia xương khớp cho biết, nhờ có hệ thống định vị cho nên phẫu thuật bằng rô-bốt có sự chính xác cao gấp ba lần so với thay khớp gối bằng tay.

Tương tự, hai người bệnh, trong đó có một bé năm tuổi bị giãn não thất cũng được phẫu thuật bằng rô-bốt thành công. Trực tiếp tham gia ca phẫu thuật, Trưởng Khoa phẫu thuật thần kinh (Bệnh viện Bạch Mai), PGS, TS Nguyễn Thế Hào, cho biết, các ca can thiệp về thần kinh sọ não đòi hỏi sự chính xác đến từng mi-li-mét. Do vậy, với hệ thống rô-bốt định vị đã giúp giảm thấp nhất những biến chứng sau phẫu thuật, đặc biệt giúp phẫu thuật viên xử lý tổn thương ở những vị trí hiểm trong não thất. Ứng dụng hệ thống rô-bốt trong phẫu thuật sẽ giúp đơn giản hóa quy trình phẫu thuật thần kinh với khả năng loại bỏ sử dụng khung định vị cồng kềnh trong quá trình nhận diện người bệnh. Giúp bác sĩ tiếp cận khu vực phẫu thuật nhiều hơn do cánh tay rô-bốt bắt chước cử động cánh tay con người; làm giảm thời gian phẫu thuật do hiệu quả tăng cao. Nó có thể thay thế quy trình phẫu thuật trước kia khi loại bỏ một phần của hộp sọ. Hệ thống rô-bốt này có thể ứng dụng để phẫu thuật điều trị pa-kin-sơn; phẫu thuật nội soi u nền sọ, u não thất, u thân não, động kinh, sinh thiết u não… Tuy nhiên, trên cơ sở bệnh, sàng lọc bệnh lý, các bác sĩ là người đưa ra chỉ định có sử dụng phương pháp này hay không.

Rô-bốt nổi trội với cánh tay phẫu thuật, đầu ca-mê-ra thông minh, góc phẫu thuật rộng 540 độ, hình ảnh 3D cho nên có khả năng phẫu thuật ở những vị trí khó và có thể vận động tinh vi, di chuyển tự do ở sáu góc độ. Do vậy, phẫu thuật bằng rô-bốt đã trở nên phổ biến tại các trung tâm phẫu thuật lớn trên thế giới, tạo nên cuộc cách mạng trong điều trị cho nhiều bệnh lý ngoại khoa phức tạp như: mổ các khối u não ở các vị trí sâu đòi hỏi độ chính xác cao, rối loạn thần kinh chức năng, động kinh, cắt phổi, cắt u trung thất, phẫu thuật tim mạch, lồng ngực, cơ xương khớp, cột sống…

Tại Việt Nam, đã có một số bệnh viện ứng dụng rô-bốt trong phẫu thuật điều trị một số bệnh lý ở cả trẻ em và người lớn, nhưng Bệnh viện Bạch Mai là cơ sở đầu tiên ứng dụng rô-bốt trong phẫu thuật thần kinh và thay khớp gối bán phần. Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai Nguyễn Quốc Anh cho biết: trước mắt, một số loại bệnh lý được chỉ định phẫu thuật bằng rô-bốt gồm: thay khớp gối, khớp háng; phẫu thuật nội soi bệnh lý não thất và bệnh thần kinh chức năng… Bệnh viện cũng đang xây dựng phương án, đề xuất cơ quan chức năng để người bệnh tham gia bảo hiểm y tế được quỹ bảo hiểm y tế chi trả một phần chi phí điều trị dịch vụ kỹ thuật cao này.

Theo Báo Nhân Dân